حرف چربی خون بالا که به میان میآید، به یاد شخصی چاق میافتیم که شکم بزرگی دارد و از صبح تا شب فقط مینشیند، غذاهای چرب و سنگین میخورد و هیچ تحرکی ندارد، اما خیلیها هم هستند که چربیشان بالاست ولی نه چاق هستند و نه بیتحرک. عدهای میگویند عصبی بودن باعث افزایش چربی خون میشود و بعضیها هم به عوامل ژنتیکی اعتقاد دارند، اما چه شیوه غلط زندگی باعث افزایش چربیهای خون شود و چه عوامل دیگری در این زمینه نقش داشته باشد، نباید فراموش کنیم چربی خون میتواند زمینهساز بروز بیماریهای مهم شود. درصد قابل توجهی از افراد جامعه درگیر این اختلالات هستند. این اختلالات از نظر ایجاد بیماریهای قلبی عروقی، تصلب شرائین، افزایش خطر سکته قلبی و مغزی و غیره اهمیت دارد. لازم به ذکر است که کلسترول یک نوع چربی است که در همه سلولهای بدن شما یافت میشود. کلسترول در خون حل نمیشود و توسط لیپوپروتئینها وارد سلول و از آن خارج میگردد. لیپوپروتئین ترکیبی از پروتئین و چربی است و چربی را در خون حمل میکند. وجود کلسترول در کبد، نخاع و مغز ضروری است.
در اینجا به بیان برخی از علل مهم ایجاد چربی خون خواهیم پرداخت :
ژنتیک : اگر علت چربی خون ، زمینه ژنتیک باشد فرد هر اقدامی کند مثلا در صورت داشتن اضافه وزن، وزن کم کند، ورزش کند یا رژیم غذایی را رعایت کند باز هم چربی خونش بالاست. برخی افراد سابقه یا زمینه فامیلی دارند یعنی سوخت و ساز یا متابولیسم چربی در بدنشان با مشکل انجام میشود. این افراد به مصرف دارو نیاز دارند و مستعد ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی هستند. داروهای چربی خون، هم چربی خون را اصلاح میکنند و هم خطر تصلب شرائین، بیماریهای قلبی عروقی و سکتههای قلبی را کاهش میدهند.
علل تغذیه ای : برخی از مواد غذایی از جمله، کمبود مصرف غذاهای حاوی فیبر ، افزایش مصرف غذاهای چرب و به ویژه غذاهای آماده، افزایش سهم استفاده از سرخ کردن به عنوان یک روش طبخ به جای سایر روشهای پخت و پز، افزایش مصرف خوراکیهایی مانند برنج، ماکارونی، تخم مرغ، آجیلهای بوداده، انواع نوشابهها، سسهای چرب و… که اثر منفی بر کارکرد صحیح کبد دارند.
سن : هر چه سن شما بالاتر برود، بیشتر در معرض ابتلا به کلسترول خون بالا خواهید بود. به خاطر اینکه در این سنین میزان فعالیت بدنی کاهش پیدا می کند. نتایج پژوهش های محققان آمریکایی که روی مردان بالای 45 سال و خانم های بالای 55 سال انجام شده است نشان می دهد که این افراد بیشتر در معرض ابتلا به کلسترول خون بالا هستند.
استرس و هیجانات روحی : اغلب انواع استرسها مانند هیجانات شدید روحی و فکری موجب افزایش بتالیپوپروتئین ها (کلسترول) و پربتالیپوپروتئین ها (تری گلیسیریدها) می گردد .
چربی های ترانس : چربی های ترانس یا اسید چرب های ترانس از چربی های اشباع بدتر هستند چون سطح LDL را افزایش و سطح HDL را پایین می آورند. برخی از چربی های ترانس به صورت طبیعی در محصولات حیوانی وجود دارند و در غذاهای فرآوری شده مانند مارگارین و چیپس سیب زمینی که فرآیند هیدروژناسیون را گذرانده اند، یافت می شوند.
برخی بیماری ها : یکی از علل افزایش چربی خون برخی بیماریهاست. به عنوان مثال کمکاری تیروئید درمان نشده و دیابت کنترل نشده سردسته این بیماریها هستند. برخی بیماریهای کبدی و کلیوی باعث افزایش چربی خون میشوند. مصرف برخی داروها، ترکیبات استروژنی مانند قرصهای جلوگیری از بارداری و داروهای کورتونی موجب افزایش چربیهای خون میشوند. برای درمان فشارهای خون بالا، داروهای مُدر مصرف میشود. برخی داروهای مدر، باعث افزایش چربیهای خون میشوند.
حاملگی : در ثلث دوم حاملگی آلفالیپوپروتئین ها افزایش می یابد ، به علت ترشح استروژن و در ثلث سوم آبستنی بتا و پربتا لیبوپروتئین ها فزونی می یابد .(به علت ترشح پروزسترون)
منبع و ماخذ : pasokhbartar.com