کبد بزرگترین عضو داخلی بدن به شمار می رود.این عضو به ذخیره انرژی و حذف سموم کمک میکند .کبد همچنین نقش مهمی در فرآیند گوارش و دستگاه هاضمه و متابولیسم مواد غذایی به عهده دارد، کمک می کند که ریزمغذی های حیاتی به اشکال و انواع قابل استفاده برای بدن تبدیل شوند و بیش از 500 عمل مختلف را انجام می دهد. بیش از یک لیتر خون در هر دقیقه از طریق کبد فیلتر میشود. تفکیک مواد مغذی از مواد زاید، سم زدایی ، تجزیه مواد شیمیایی و یا تبدیل مواد شیمایی سمی و غیر قابل دفع به مواد غیر سمی و قابل دفع ازجمله وظیفه های کبد می باشد سیروز آخرین مرحله ایجاد بافت زخم در کبد است که به خاطر انواع مختلف بیماریها و مشکلات کبد همچون هپاتیت و نیز مصرف زیاد الکل در افراد مشاهده میشود. در حقیقت سیروز یا تنبلی کبد به خاطر وارد شدن آسیب به بافت کبد ایجاد میگردد. هر بار که کبد دچار آسیب شود، بدن سعی میکند آسیبدیدگی را ترمیم کند. در نتیجه این فرآیند، بافت زخم در داخل کبد ایجاد میشود. با پیشرفت بیماری سیروز، بافت زخم ایجاد شده در کبد به تدریج افزایش یافته و در نهایت باعث ایجاد اختلال در عملکرد کبد خواهد شد.
برای تشخیص قطعی وجود سیروز کبدی از روش های فیبرواسکن، بیویسی کبد و آندوسکوپی فوقانی جهت بررسی وجود واریس در مری استفاده می شود. سیروز کبدی شامل یک طیف بیماری های کبدی است که اکثرا آسیب پایدار در کبد بوده و در نتیجه عفونت های ویروسی به وجود می آید. وجود فیبروز در کبد و پیشرفت آن درآمد ابتلا به سیروز کبدی است،سیروز یا تنبلی کبد یک اختلال جدی و پیش رونده ای است که در واقع پاسخ کبد به ضایعاتی که به آن وارد می شود، بوده و در اثر بیماری های مزمن کبدی، بافت جوشگاهی (فیبروز) در آن ایجاد می شود. برای درک بهتر فیبروز در کبد باید به محل ترمیم و بهبودی یک زخم عمیق پوستی که یک بافت اضافی تشکیل می شود توجه کرد بافت ایجاد شده همان بافت کلاژن است. بافت فیبروز از کلاژن تشکیل شده و سلول ها ایتو کبدی که در حالت عادی غیر فعال هستند پس از فعال شدن به علل مختلف از جمله ویروس هپاتیت بی، مواد کلاژن تولید می کنند.
در اینجا به بیان مطالبی در مورد علائم و عوارض این بیماری می پردازیم :
بیماری کبد چرب، معمولا علامت خاصی ندارد و به دنبال انجام آزمایشات دوره ای، اختلال در آنزیم های آن مشخص می شود و یا این که در زمان انجام سونوگرافی به علل دیگر، ابتلا به کبد چرب نیز تشخیص داده می شود. در برخی موارد این بیماری کاهش ذخیره گلبول های قرمز در خون فرد مبتلا به ناراحتی کبدی موجب خستگی و احساس ناراحتی در قسمت فوقانی شکم می شود. رسوب چربی در کبد می تواند سبب ضعف، بی اشتهایی، تهوع، احساس ناخوشی در شکم و بزرگی کبد شود.علائمی چون زرد شدن رنگ پوست، ناخن ها و چشم ها می تواند نشانه یک مشکل کبدی باشد. کاهش وزن ناگهانی ،خونریزی بینی و لثه ها وحالت تهوع، استفراغ می تواند علامت دیگر عملکرد نامناسب کبد باشد. از جمله عوارض این بیماری می توان، پرفشاری ورید باب، ادما و آب آوردن شکم، واریس، بزرگطحالی یا اسپلنومگالی (splenomegaly)، آنسفالوپاتی کبدی، نارسایی متابولیک استخوانی، تشکیل سنگ در کیسه صفرا یا مجاری صفراوی، کبودی و خونریزی، حساسیت به مصرف دارو، مقاومت در برابر انسولین و دیابت نوع ۲ ، سرطان کبد اشاره کرد.
درمان سیروز کبدی به علت ایجاد مشکل و عوارض آن بستگی دارد. روشهای درمان قابل استفاده به این منظور به شرح زیر هستند:
اجتناب از مصرف الکل و مواد مخدر: افراد مبتلا به سیروز نباید به هیچ وجه الکل مصرف کرده یا مواد مخدر استعمال کنند، زیرا انجام این کار میتواند باعث وارد شدن آسیب بیشتر به کبد این افراد شود.
پیشگیری از مشکل با مصرف دارو: افراد مبتلا به سیروز کبدی یا تنبلی کبد میبایست در ارتباط با شروع مصرف داروهای جدید مراقب بوده و قبل از مصرف این داروها لازم است با متخصص گوارش مشورت نمایند. این داروها شامل داروهای قابل تهیه از داروخانهها بدون نسخه پزشک، ویتامینها و داروهای مکمل است. علاوه بر این افراد مبتلا به سیروز کبدی میبایست از مصرف داروهای جایگزین و مکمل همچون داروهای گیاهی نیز خودداری نمایند.
واکسیناسیون در برابر هپاتیت ویروسی و نظارت بر وضعیت بیمار : تمام افراد مبتلا به سیروز کبدی یا تنبلی کبد میبایست از واکسیناسیون مناسب در برابر هپاتیت A و B استفاده کنند.
درمان علتهای ابتلا به سیروز: متخصص های گوارش میتوانند برخی از علتهای ابتلا به بیماری سیروز را درمان کنند. برای مثال، برای درمان هپاتیت B و C از داروهای ضدویروسی استفاده میشود. در برخی موارد، مصرف این داروها میتواند عفونت ویروسی را درمان کند.
منبع و ماخذ : pasokhbartar.com