با وجود آن که اکثر کودکان هنگام کار دندانپزشکی همکاری خوبی با دندانپزشک میکنند، تعداد کمی از آنها با دندانپزشک همکاری نمیکنند و هنگام معاینه یا انجام کار گریه میکنند، دهان خود را باز نگه نمیدارند یا سرفه میکنند. کودک و ترس از دندانپزشکی مساله تازه ای نیست. والدین معمولا قبل از مراجعه به دندانپزشک این دغدغه را دارند که چگونه می توان ترس کودک از مطب دندانپزشکی را کاهش داد؟ ترس از دندانپزشكی عموماً قبل از اولین درك كودك نسبت به فضای دندانپزشكی ایجاد می شود كه پیرو ترس او از خدمات درمانی و پزشكی است. شیوه عملکرد و رفتار دندانپزشکان متخصص اطفال و بهرهگیری درست آنان از ابزارها و فضاهایی که منجر به ایجاد امنیت خاطر و آرامش کودک شود، در کاهش ترس بچهها از دندانپزشکی بسیار موثر است.
البته دندانپزشکان از کودکان زیر سه سال انتظار زیادی برای همکاری ندارند، هرچند برای بعضی کودکان کم سن و سال نیز میتوان کار دندانپزشکی انجام داد ولی در کودکان بالای سه سال، انواع و اقسام اختلالات رفتاری و عدم همکاری مشاهده میشود که ارتباط خاصی با سن کودک ندارد. ترس واکنشی هیجانی است که در انسان در هنگام حس خطر از خود بروز میدهد. کودکان معمولا از مکان های جدید، فضاهای نا آشنا و یا هر چیز متفاوتی میترسند. در این شرایط نقش پدر و مادر بسیار کلیدی است. به گفته محققان، رفتار والدین در مواجه شدن با دندانپزشکی و تأثیر آن در فرزندان بسیار اساسی است و در صورت آرام به نظر رسیدن آنها، کودکان نیز آرام میشوند و از طریق یک راه سرایت عاطفی مثبت در خانواده میتوان نگرش درستی با مضمون اینکه مراجعه به دندانپزشکی به هیچ وجه یک مشکل نیست را در کودک به وجود آورد. بهترین روش برای آرام ساختن کودکان و مجاب کردنشان برای رفتن نزد دندانپزشک این است که سعی کنید با آنها بازی کرده و با خریدن وسایل و اسباب بازی پزشکی و دندانپزشکی به نقش یک دندانپزشک ظاهر شوید و از کودک بخواهید تا اجازه بدهد، دندانهایش را معاینه کنید. یا به عکس شما بیمار شوید و از کودکتان خواهش کنید تا نقش یک دندانپزشک واقعی را بازی کند. بهتر است قسمتی از اتاق خانهتان را شبیه یک مطب دندانپزشکی درآورید و با پوشیدن روپوشی سفید او را با دندانپزشک و وسایل دندانپزشکی آشنا سازید. هنگام بازی با کودکتان سعی کنید که مدام از کارها و نکات مثبت رفتن نزد یک دندانپزشک برایش بگویید و مدام یادآور شوید که دندانپزشک باعث میشود تا دندانهایمان سفید و زیبا شده و خرابیهایش از بین برود و ما را زیباتر کند.
به بیان چند راه که شاید بتواند در رفع این مشکل کمک کند می پردازیم :
فرهنگسازی برای مراقبت از دندانها : تا شش سالگی تمام مسئولیت حفظ بهداشت دهان و دندان کودک برعهده والدین است و پدر و مادرها باید بهطور مستقیم و منظم بر مسواکزدن کودکان نظارت داشته باشند و برای آنها از وسایل بین دندانی مانند نخ دندان استفاده کنند. بعد از شش تا دوازده سالگی به مرور زمان این وظیفه و مسئولیت به کودک منتقل میشود و بعد از 12 سالگی، وی مسئول رعایت بهداشت دهانی خود و استفاده از مسواک و نخ دندان و دهانشویه است.
عدم حضور والدین : عدم حضور مادر و پدر حین درمان در بسیاری موارد باعث کمک به رفتار مثبت کودک می گردد: چرا که مطابق اصول کاملا ثابت شده روانشناسی، کودک درحضور والدین تنها به دنبال جلب توجه و ترحم والدین بوده و با دندانپزشک رابطه مطلوبی برقرار نخواهد ساخت. همچنین دندانپزشک با حضور والدین تمرکز کمتری هم در ارتباط با کودک و هم در انجام درمان دندانپزشکی خواهد داشت. درنهایت این تشخیص دندانپزشک است که حضور یا عدم حضور والدین را تعیین می کند. لطفا در اين مورد مساعدت نماييد و تشخيص را به دندانپزشك بسپاريد.
برای کودکتان هدیهای در نظر بگیرید : اگر هدیه میتواند باعث تشویق کودک جهت آمدن به دندانپزشکی شود، می توانید برای هر بار مراجعه جایزهای را به عنوان نتیجه رفتار خوبش به او بدهید. باید دقت شود که برخی اوقات ممکن است این هدیه جنبه باج دادن به کودک برای آمدن به دندانپزشکی را پیدا کند. در این صورت دادن قول جایزه دادن به کودک موجب افزایش ترس و استرس او خواهد شد. اگر حس میکنید چنین خواهد شد از ابتدا قضیه هدیه دادن را مطرح نکنید. به هر حال این شما هستید که با شناخت کافی از کودک خود میتوانید بهترین تصمیم را بگیرید.
متخصصان کودک بهترین انتخاب : برای اینکه کودکتان بتواند آرامشش را حفظ کرده و از بیتابیاش بکاهد؛ بهتر است نزد دندانپزشکی که متخصص اطفال است بروید. صبر و حوصله و سرو کله زدن این متخصصان با کودکان اینچنینی بسیار زیاد است و به راحتی میتوانند آنها را با شیوههایی که تعلیم دیدهاند، آرام کنند. این متخصصان با آرامشی که دارند از در دوستی و محبت با کودک وارد شده و سعی می کنند که با سوال و جوابهای مختلف ذهن آنها را مشغول کرده و آرام آرام کارشان را شروع کنند.
بیش از حد به فرزندتان اطمینان خاطر ندهید : اطمینان دادن بیش از حد به کودک خود و گفتن جملههایی مثل «بچهی من شجاعه»، «درد ندارد»، «همه چیز رو به راهه»، «نگران نباش» و… موجب ایجاد ترس و نگرانی بیشتر در فرزندتان می شود و به این فکر می افتد که شاید شرایط آنقدر بد است که والدین تا این حد تلاش می کنند او را آرام کنند. در صورتی که زمان آن رسیده تا فرزندتان با دندانپزشک خود تنها باشد، این کار را سریعا انجام دهید و اعتراض نکنید چرا که این کار اعتماد شما به فرزندتان در رابطه با توانایی هایش را نشان می دهد و موجب اعتماد به نفس او می شود.
منبع و ماخذ : pasokhbartar.com