به طور عامیانه به تمام مواد شیرین، شکر گفته می‌شود. این ماده‌ی کریستالی سرشناس از گلوکز، فروکتوز و گالاکتوز تشکیل شده است که در ابتدای کشف آن در جنوب آسیا و آمریکا چون بهصورت شربت از نیشکر عصاره‌گیری می‌شد چندان قابل حمل‌و‌نقل گسترده نبود. تا اینکه هندی‌ها توانستند آن را بهصورت دانه‌های کریستالی دربیاورند و به شهرت جهانی برسانند. خوب است بدانید شکر تا قرن هجدهم در اروپا جزو کالاهای خوراکی لوکس محسوب می‌شد و در واقع عامه‌ی مردم همچنان از عسل به‌عنوان شیرین‌کننده استفاده می‌کردند. از اینکه از شکر بعنوان دشمن سلامتی نام بردیم تعجب نکنید، کافیست مضرات شکر برای سلامتی را مطالعه و از مخاطرات مصرف شکر آگاه شوید تا شما هم شکر را دشمن درجه یک سلامتی خود بنامید. سازمان دارو و غذای آمریکا با توجه به اینکه روزانه بیش از ۵۰ گرم شکر، نباید در رژیم غذایی افراد گنجانده شود، بر این موضوع تاکید دارد که برچسب های روی مواد غذایی باید دارای درصد یا میزان شکری باشند که در آن محصول وجود دارد. مصرف قند و شکر در میان ایرانی ها بسیار زیاد است. نوشیدنی مرسوم کشور ما چای است که اکثریت مردم آن را با قند سفید می نوشند. یا شیرینی های محبوب استان های مختلفی همچون آذربایجان، به‌شدت شیرین بوده و حاوی مواد قندی بسیار زیادی هستند.
حال در اینجا به بیان برخی از مضرات شکر و توضیح مختصری درباره هر یک از آنها می پردازیم :
آسیب های پوستی ناشی از مصرف شکر : آکنه و روزاسه و چروک روی پوست می توانند از عوارض ناشی از مصرف خوردنی های حاوی شکر باشند سعی کنید در مصرف تنقلات شیرین و دسرها ،بستنی ها و نوشیدنی های حاوی شکر زیاد پرهیز کنید. هنگامی که مقدار زیادی شکلات و دسر می خوریم، نوشیدنی های شکردار می نوشیم، رژیم برنج و نان سفید می گیریم و این شکرهای مخفی در غذاها را وارد بدنمان می کنیم. تمام این ها در پوستمان به شکل خطوط، چروک ها، شل شدگی پوست زیر چشم و حتی نازک شدن پوست بروز می دهند. شکر وقتی وارد جریان خون می شود با کلاژن و الاستین که جوانی پوست را تامین می کنند ارتباط شیمیایی برقرار می کند. چنین فعل و انفعالاتی پروتئین ها را تخریب می کند (تخریب کلاژن و الاستین منجر به خشکی و چین و چروک روی پوست می شود) به علاوه پوست را در مقابل اشعه آفتاب آسیب پذیرتر می کند.
شکر باعث بیماری های قلبی عروقی می شود : در قرن بیستم، پزشکان به این نتیجه رسیدند که می توان از بیماری های قلبی عروقی با کاهش مصرف چربی که سطح کلسترول را افزایش می دهد جلوگیری کرد. به اعتقاد آن ها شکر نسبت به روغن های حیوانی ضرر کمتری داشت. بنابراین مردم به سمت غذاهای بدون چربی می رفتند در حالی که مصرف شکر را کم نمی کردند. اما در قرن بیست و یکم وضعیت کمی تغییر کرد و تحقیقات نشان داد که شکر سطح کلسترول خون را بالا می برد و به دیواره رگ ها که هم اکنون توسط شکر آسیب دیده اند می چسبد.
مضرات شکر برای دندان : می‌دانم که درباره‌ی مضرات شکر و خراب شدن دندان‌ها میلیون‌ها بار شنیده‌اید، اما این موضوع آن‌قدر مهم است که ارزش تکرار کردن را دارد. شکر و قند اضافی (مثل ساکاروز و شیره‌ی ذرت حاوی فروکتوز بالا) در واقع یک بسته‌بندی کامل از کالری بدون هیچ مواد مغذی است، یعنی مصرف آن فقط و فقط کالری وارد بدن می‌کند، همین و بس! چیزی که مخصوصا برای کاهش وزن همیشه به دنبال کم کردن آن هستیم. هیچ پروتئینی، حتی هیچ چربی ضروری و ویتامین یا مواد معدنی در شکر وجود ندارد. تصور کنید وقتی ۱۰ تا ۲۰ درصد (شاید هم بیشتر) کالری دریافتی بدن از مصرف شکر باشد دچار مشکلات عمده‌ای از جمله کمبود مواد مغذی خواهیم شد. از طرفی شکر برای دندان‌ها بسیار مضر است، چون انرژی لازم برای رشد و نمو باکتری‌های بد دهان را فراهم می‌کند و محیط را آماده می‌کند تا به راحتی در دهان ما گشت‌وگذار کنند.
اثر مخرب مصرف بیش از حد شکر بر مغز : مصرف شکر اضطراب را افزایش میدهد، همچنین در آزمایشاتی که بر روی موش ها انجام دادند مشخص شد که موش ها با مصرف بیش از حد شکر احمق تر می شوند. زیرا شکر ارتباط بین سلول های مغز که مسئول یادگیری و حافظه هستند را آسیب می زند.
سرطان زا بودن شکر : سرطان یکی از علل اصلی مرگ‌و‌میر در سراسر جهان شناخته می‌شود که به علت تکثیر سلول‌ها و رشد کنترل‌نشده‌ی آنها به‌وجود می‌آید. انسولین یکی از هورمون‌های کلیدی در تنظیم این نوع رشد سلولی است. به همین دلیل بسیاری از محققان بر این باورند که بالارفتن مداوم سطح انسولین (که یکی از نتایج مصرف شکر است) می‌تواند در بروز سرطان نقش داشته باشد. علاوه براین، مشکلات متابولیکی مرتبط با مصرف شکر که محرک التهابات مختلف شناخته می‌شوند یکی دیگر از علل بالقوه‌ی ابتلا به سرطان شناخته می‌شود. مطالعات نشان میدهد افرادی که مقدار زیادی شکر مصرف می‌کنند بیشتر از سایرین دچار التهابات مختلف می‌شوند و در معرض ابتلا به سرطان هستند.
منبع و ماخذ : pasokhbartar.com